Κείμενο - φωτογραφίες : Σπύρος Χαλάστρας
Πώς να αγαπήσεις ένα τόπο αν δεν τον κοιτάξεις από ψηλά. Με αυτή τη διατύπωση κάποιος παλιός ορειβάτης πρίν από κάποια χρόνια κάλυψε σχεδόν τα πάντα. Την αμφίπλευρη σχέση του φυσιολάτρη με τον φυσικό κόσμο που που απλώνεται παντού γύρω του, και τον καλύπτει σε ότι χρειαστεί.
Αλλωστε όλοι παιδιά της φύσης δεν είμαστε; Το που δεν έχει τόση σημασία, αν επιλέξεις αυτόν τον εναλλακτικό τρόπο ζωής, που σε κάνει να απολαμβάνεις συναισθήματα γεμάτα ικανοποίηση ότι ο ελάχιστος χρόνος συγκριτικά που μας αναλογεί γεμίζει όπως θέλουμε. Γιατί οτιδήποτε υλικό αγαθό είναι σίγουρο ότι θα μείνει εδώ, για τις εικόνες όμως που αποθηκεύονται στο ψυχικό πλούτο κάθε ανθρώπου αφήστε να έχω μια μικρή ελπίδα…
Για να γεμίσουμε όμως εικόνες πρέπει να κινηθούμε, να περπατήσουμε τα πανέμορφα βουνά της Ελλάδας μας, να μαγνητιστούμε από την ροή ενός ήρεμου ή ορμητικού ποταμού καθώς θα βλέπουμε από την όχθη , διάθεση να υπάρχει. Ποια εποχή; ΟΛΕΣ. Μόνο τα κουστούμια διαφέρουν. Πορφυροκίτρινα το φθινόπωρο για τους ρομαντικούς, καταπράσινα την άνοιξη προς καλοκαίρι, λευκά και σιωπηρά τον χειμώνα.
Η μικρή ορειβατική ομάδα αυτή τη φορά επέλεξε κάτι μεταξύ φθινοπώρου και αρχές χειμώνα. Τοτε που τα φύλλα της οξυάς κυρίως στρώνουν ένα φυσικό χαλί στα μονοπάτια που διασχίζουμε , σαν να μας καλοσωρίζουν, αφήνοντας γυμνά τα πανέμορφα αυτά δένδρα, με τον γκρίζο κορμό, ενώ από κάποιο υψόμετρο και πέρα κάνουν δειλά-δειλά την εμφάνισή τους λίγα χιόνια αυτά που πέφτουν στην αρχή αναγνωριστικά και αργότερα βάφουν την κάθε σπιθαμή γής με το λευκό και απαλό χρώμα των χιονονιφάδων.
Το Παπίκιο είναι το ανατολικότερο ορεινο κομμάτι της οροσειράς της Ροδόπης και βλέπει τον Θρακικό κάμπο καθώς και το πέλαγος από τα 1.463 μέτρα. Πόσοι το ξέρουν εκτός Θράκης, ελάχιστοι και δικαιολογημένα. Ευκαιρία να το μάθουν. Τι χρειάζεται; Το σακίδιο μας με όλα τα απαραίτητα, αυτό που εχει γίνει αναπόσπαστο μέρος του εαυτού μας και δεν προλαβαίνουμε να το κρεμάσουμε για πολύ καιρό…
Όμως αρκετά καθυστερήσαμε. Από τα βόρεια της Κομοτινής φεύγει ασφαλτοστρωμένος δρόμος που οδηγεί στην πανεπιστημιούπολη. Αυτόν παίρνουμε και με κατεύθυνση βορειοδυτική φθάνουμε σε διασταύρωση όπου μια πινακίδα μας ενημερώνει για το χωριό Θάμνα στο οποίο φθάνουμε σχεδόν αμέσως. Γνωστό το χωριό για την παραγωγή κερασιών , το καλοκαίρι γεμίζει με κόκκινες πινελιές τον πράσινο καμβά. Πριν μπούμε στο χωριό για ένας χωματόδρομος ξεκινάει αριστερά μας και αυτόν παίρνουμε πάντα με το αυτοκίνητο, προσέχοντας συνεχώς τις μικρές κίτρινες πινακίδες προς φυλάκιο Μαχαίρα. Περνάμε στην αρχή μέσα από πευκοδασος , ενώ μετά από λίγα χιλιόμετρα βατού σχετικά χωματόδρομου, φθάνουμε στο εγκαταλελειμένο πλέον στρατιωτικό φυλάκιο Μαχαίρα.
Από εδώ ξεκινάνε δύο μονοπάτια. Το ένα ομορφότερο από το άλλο. Το πρώτο ελαφρώς δεξιά μας αρχίζει να κατηφορίζει πηγαίνοντας να συναντήσει το πανέμορφο χιονόρεμα που ακούγεται κάπου εκεί, ενώ το δεύτερο λίγο πιο αριστερά, ανηφορίζει ελαφρώς και μπορούμε να συνεχίσουμε άλλα 500 μέτρα με το αυτοκίνητο, σταματώντας σε ένα καταπράσινο πλάτωμα. Από εδώ και πέρα σακίδια και προσέχοντας τα κόκκινα σημάδια από μπογιά και ταινίες νάυλον στα δένδρα και στις πέτρες κάτω στο μονοπάτι , αρχίζει η ανάβαση. Το βουνό αγέρωχο μπροστά μας, με τις κορυφές να έχουν γευτεί τα πρώτα χιόνια. Μια μυστηριακή ατμόσφαιρα απλώνεται παντού από την πρωινή ομίχλη. Η μικρή ομάδα ξεκινάει χωρίς πολλά-πολλά, άλλωστε τόσα χρόνια έχουμε συνηθίσει να συνεννοούμαστε με τα μάτια και τις κινήσεις, τουλάχιστον στην ανάβαση.
Υπάρχουν στιγμές που το πόδι μπαίνει είκοσι πόντους στο πυκνό στρώμα από φύλλα, καθώς το αλτίμετρο αρχίζει να γράφει μέτρα, ακολουθώντας το μονοπάτι.
Τα γυμνά κλαδιά από τις οξυές , νομίζεις ότι είναι χέρια σειρήνων που προσπαθούν να μας κρατήσουν εκεί για πάντα. Και έχω την εντύπωση ότι δεν θέλουμε και πολύ…
Σε μιαμυσι ώρα περίπου βγαίνουμε από το μεγάλο δάσος, από εδώ και πέρα αρχίζει το γνωστό μισοχιονισμένο τοπίο με την κυρυφή κάπου εκεί, και χρειαζόμαστε περίπου άλλη μια ώρα μέχρι εκεί. Ποτέ η σιωπή του χιονιού δεν ήταν τόσο φλύαρη… Μιλάμε για σκηνικά ονείρου.
Πιο συχνές ανάσες , αλλά δεν πειράζει , κοντεύουμε, κουράγιο. Νάτη η μεταλλική πινακίδα με την Ελληνική σημαία, θα δείχνει πάντα ότι η πατρίδα του Ορφέα του Διομήδη και του Δήμόκριτου, θα είναι πάντα ο προμαχώνας της ελληνικής γής στα βορειοανατολικά με τελευταίο άκρο βέβαια τον Εβρο.
Τελικά από εκεί ψηλά πόσο μικρή φαίνεται η Ελλάδα…Αριστερά ο Εβρος, δεξιά η Ξάνθη, μπροστά μας η λίμνη Βιστωνίδα…η οποία σε πείσμα κάποιων ανήκει σε όλους τους Έλληνες. Βλέπουμε με τα κιάλια το τραίνο να ροκανίζει τα χιλιόμετρα για να φθάσει στην εσχατιά της πατρίδας μας, τι είπα , εσχατιά; Λάθος , από εδώ αρχίζει…
Απέναντι διακρίνεται το όρος Σάος της Σαμοθράκης , λένε ότι τα υπόγεια ύδατα των δύο βουνών επικοινωνούν μεταξύ τους. Μπροστά μας το χωριό Φανάρι , το Πόρτο-Λαγος. Τι να φωτογραφίσεις; Η φύση θέλει κάποια προσπάθεια για να σου δοθεί απλόχερα και μάλλον καλύτερα έτσι…
Το λίγο ψωμί γίνεται παντεσπάνι το τυρί θεικό, εδώ μιλάμε την ίδια γλώσσα του βουνού , και όταν βλέπουμε ανατολή η δύση του ήλιου ε, άστο δεν περιγράφεται. Κανονικά έπρεπε τα Σαββατοκύριακα να υπάρχει…κυκλοφοριακό σε τέτοια μέρη, όμως φαίνεται ο καναπές καλά κρατεί…εμείς την προσπάθεια θα την κάνουμε .
Και κάπου εδώ, συνωμότησαν τα σύννεφα και θέλοντας να μας εντυπωσιάσουν σχημάτισαν κάποιες εκπληκτικές εικόνες, όσο τουλάχιστον μπορεί να δείξει ο φακός της φωτογραφικής μηχανής. Μείναμε να χαζεύουμε σαν ύπνωτισμένοι. Αλήθεια τά βλέπουμε αυτά; Συγχρόνως σκεφτόμαστε φωναχτά, θέλουμε τώρα αμέσως να πάρουμε το δρόμο του γυρισμού; Δεν νομίζω. Βιαζόμαστε; Ξεκάθαρα όχι, κανείς δεν θέλει να κάνει την αρχή για την επιστροφή. Από την άλλη αν δεν τελειώσει το όνειρο πως θα αρχίσει το επόμενο…
Η καταβάση, σιωπηλή, λίγο αφηρημένη όπως πάντα, σαν να βάλαμε καποιο αυτόματο πιλότο , ευκαιρία για αναπόληση με βασικό γνώμονα πιάσε το όνειρό σου και ταξίδευσε. Και όταν θα φεύγεις , γύρισε και κοίταξε που ήσουν. Σκέπτεσαι ίσως την κούραση. Η μήπως όχι;
Η λεξη που έρχεται , αμέσως στο νού, υπόσχεση για επιστροφή. Ηταν παραμύθι; Αυτά δεν χρειαζόμαστε στη ζωή μας; Κάποιο όμορφο παραμύθι , να λειτουργήσει σαν την μαγική σκούπα , και να μας πάει μακριά. Πολύ μακριά και πολύ ψηλά…
ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Εκτός από την ανάβαση στο Παπίκιο , μπορεί κανείς να συμπεριλάβει σε ένα τριήμερο, αρκετές δραστηριότητες στην ευρύτερη περιοχή όπως επίσκεψη στο μονοπάτι του Νέστου, στην λίμνη Βιστωνίδα με το τουριστικό θέρετρο Φανάρι, καθώς και στον καταρράκτη του Λειβαδίτη στον ορεινό όγκο της Ξάνθης.